Galeria 1 Szt. – Estera Karp
1 lipca – 31 sierpnia
******
Ester Karp “Scena w ogrodzie”
Estera Karp (Esther Carp) Urodziła się 17 grudnia 1897 r. w Skierniewicach. Była córką fotografa Lipmana Karpa i Bruchy z Fersztenbergów. Lipman Karp prowadził zakład fotograficzny na rogu Rynku i ul. Senatorskiej. Oprócz fotografowania grał na skrzypcach w lokalnych kapelach klezmerskich. Pasję do fotografii i muzyki zaszczepił w swoich córkach. Estera jednak nie podążyła śladem ojca. Wybrała malarstwo.
Była związana z Jung Jidysz, ugrupowaniem artystycznym działającym w latach 1919-1921 w Łodzi. W 1921 r. ukazał się zbiór poezji “Himlen un opgrunt” (“Otchłań nieba”) Chaima Króla z jej ilustracjami. Zainteresowana malarstwem, podjęła studia w Wiedniu. W 1925 r. przyjechała do Paryża. Należała do Ecole de Paris. To właśnie w tym roku tej nazwy po raz pierwszy użył Andre Warnod na określenie artystów zagranicznych tworzących w Paryżu. Wśród nich było wielu Żydów z Europy Wschodniej. Przybyli oni do Paryża w poszukiwaniu miejsca, gdzie można w pełni rozwijać się twórczo. Paryż przyciągał, pozwalał zanurzyć się w sztuce i rozbłysnąć talentom. Estera Karp była w kręgu artystów związanych z Leopoldem Zborowskim, marszandem, przyjacielem Modiglianiego i Deraina.
W 1930 r. po raz pierwszy wystawiła swoje prace w paryskim Salonie Jesiennym. Rok później Leopold Zborowski zorganizował jej indywidualną wystawę. Wiosną 1933 r. jej prace można było zobaczyć w siedzibie Żydowskiego Towarzystwa Krzewienia Sztuk Pięknych w Warszawie, obok metaloplastyka Arie Merzera i malarza Efraima Mandelbauma. W czerwcu miała indywidualną wystawę w siedzibie loży stowarzyszenia B’nai B’rith (Synowie Przymierza) w Łodzi. W Łodzi zatrzymała się przy ul. Zachodniej 59 a.
W czasie wojny mieszkała we Francji. W 1941 r., na skutek ataku paranoi, trafiła do szpitala psychiatrycznego. Jacques Biélinsky, dziennikarz i krytyk sztuki, wspomina ją pod datą 24 czerwca 1942 r. w swoim dzienniku, opisującym codzienne życie i prześladowania Żydów w okupowanym Paryżu. Po wojnie przez krótki czas Estera Karp miała pracownię przy Bulwarze Saint Germain. W listopadzie 1963 r., po kolejnym ataku choroby, znalazła się w szpitalu św. Anny w Paryżu, a potem w Vaucluse na południu Francji. Zmarła w Paryżu.
Estera Karp rzadko datowała swoje prace, stąd trudność w określeniu czasu ich powstania. Nie dbała również o umieszczanie tytułów na obrazach. Marszandzi sprzedający jej prace sami nadają im tytuły. Na rynku sztuki pojawiają się obrazy artystki sygnowane stemplem “Esther Carp / Vente atelier / Beaune”.
W 2004 r. Muzeum Montparnasse zorganizowało mobilną wystawę “Violentes femmes” prezentującą twórczość siedmiu artystek różnych pokoleń, wśród nich Estery Karp. Do 2009 r. wystawa gościła w wielu galeriach, m.in. w Budapeszcie. W 2016 r. jej obrazy pokazano na inaugurującej działalność Willi Vassilieff wystawie “Groupe Mobile”, przygotowanej przez Centrum Sztuki i Badań Naukowych Bétonsalon przy współpracy z Narodowym Muzeum Sztuki Współczesnej Centrum Pompidou. W Polsce, po okresie niemal zupełnego zapomnienia, wzrasta zainteresowanie twórczością tej artystki.
******
W Galerii 1 Szt. będziemy pokazywać cyklicznie prace artystów związanych ze Skierniewicami lub okolicą, znajdujące się w naszych zbiorach lub w kolekcjach prywatnych. Obrazy prezentowane będą w przestrzeni Muzeum oraz w naszych mediach społecznościowych.
https://www.facebook.com/events/3007246386229664
