Galeria 1 Szt. – Eddie Vitch
2 września – 30 października 2022
******
Eddie Vitch to pseudonim artystyczny Ignacego Lewkowicza – karykaturzysty, komika, artysty kabaretowego, urodzonego w Skierniewicach 6 kwietnia 1903 r.
Jako rysownik Vitch wpisał się w legendę złotej ery Hollywood, wykonując karykatury najsłynniejszych gwiazd kina. Tworzył je w lokalu Brown Derby, gdzie stołowali się znani aktorzy. Jego współpraca z prowadzącym lokal Bobem Cobbem rozpoczęła się na początku lat 30. XX w. Vitch, który szukał zatrudnienia zaproponował Cobbowi swoje usługi. Wkrótce postała ogromna galeria z karykaturami sławnych bywalców Brown Derby, m.in. Grety Garbo, Jean Harlow, Marlene Dietrich, Clarka Gable’a, Gary Coopera. Artyści zabiegali o to, aby ich wizerunek znalazł się na ścianie restauracji.
Za pomocą lapidarnej kreski, Vitch oddawał charakterystyczne cechy słynnych modeli. Zwykł też wpisywać w kontur twarzy inicjały imienia i nazwiska osoby portretowanej. Vitch zasłynął także jako mim, występując m.in. na scenie w Teatrze Tingle-Tangle.
Przed deportacją w 1934 r. z USA zdążył zagrać w filmie „Charlie Chan w Paryżu” (1935). Po przyjeździe do Paryża występował w Les Folies Bergère i Le Casino de Paris, obok francuskich legend: Edith Piaf, Maurice’a Chevaliera i Josephine Baker. Po zajęciu stolicy Francji przez Niemców w czerwcu 1940 r., Vitch na krótko wyjechał z miasta. W 1941 r. został zaangażowany w słynnym teatrze Variétés Scala w Berlinie. Grał na scenach w Niemczech i okupowanej Francji do 1944 r. Jego skecze widzieli Hermann Göring i Joseph Goebbels.
Również po wojnie Vitch był popularny. W latach 50. występował w Londynie w rewii Folies Bèrgere w Hippodrome oraz The Prince of Wales Theatre, a w 1954 r. w Las Vegas. W latach 1955-56 wziął udział w tournée po Australii i Nowej Zelandii. W 1962 r. grał w słynnej Alhambrze w Glasgow. W 1956 i 1964 r. można go było zobaczyć w Ken Dodd Show w The Opera House w Manchesterze. W 1964 r. wystąpił w „Round About Piccadilly” w The Prince of Wales Theatre.
Kiedy mieszkał w Londynie, gdzie ożenił się z Wendy Layton, brytyjską tancerką, Vitch zagrał w komedii Vala Guesta „The Body Said No!” (1950) oraz w filmie Gilberta Gunna „The Good Beginning” (1953). Wystąpił w programach telewizyjnych: „Rooftop Rendezvous” (1948), „Vijf jaar Vlaamse TV” (1958), „Chelsea at Nine” (1958). Można go było też zobaczyć w „Wieder zurück: Siegfried Arno – Eine Musik-Show aus Studio 3” (1962). W 1966 r. wycofał się ze sceny. Zamieszkał w Australii. Nigdy nie przestał rysować. Zmarł 1 września 1986 r. w wieku 83 lat.
W 2017 r., 31 lat po jego śmierci, Sigal Bujman nakręciła dokument pt. „Vitch”. Tajemnice niezwykłej kariery Vitcha próbują rozwikłać córki artysty. W 2018 r. film mogli także obejrzeć Skierniewiczanie podczas festiwalu „Skierniewicer”. Dwa lata wcześniej w CKiS odbyła się wystawa karykatur i spotkanie z rodziną i ekipą filmową.
